Omuz Yırtıkları Tedavisi: Şikayetlerden Kurtulmak İçin Etkili Yöntemler
Omuz yırtığı; Omuzdaki anatomik yapıların yırtılması, kopması sonucu oluşan yaralanmalar olarak ortaya çıkmaktadır. Ters, ani ve hızlı hareketler bu durumu tetikleyebilir. Hastalığın semptomları; kolun dışardaki bölümüne ait bir ağrıyla ortaya çıkabilir. Omuz yırtığında görülen bu ağrı el parmaklarından kulak seviyesine kadar ulaşabilir.
Bu tedavinin incelenmesinde farklı görüntüleme yöntemleri kullanılmaktadır. Bunlardan ilki maliyeti yüksek ve süresi uzun olan manyetik rezonans görüntülemedir. Bir diğer ucuz ve kolay olan yöntem ise ultrasonografi yöntemidir. Bu durum sporcularda sıklıkla karşılaşılan bir durumdur.
Omuz Yırtığı Nedir?
Bölgedeki omuz eklemi diğerlerinden daha çok kasa sahiptir. Kemik oranı daha zayıf olduğundan omuz yırtığı vb. rahatsızlıklara açık hale gelmektedir. Bu durumda omuz yırtığı semptomlarının iyileşmesi daha zordur.
Omuz yırtığı yaralanmalarında ilerleyen yaşlarda vücudun iyileşme gücü azaldığı için yaşlanma kaynaklı oldukça yüksektir. Fakat ani tepkilere bağlı olarak ya da spor aktivitelerinde zorlanmalara bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Bunlar dışında ağır iş yapan bireylerde de omuz yırtığı ortaya çıkması durumunda tedaviye ihtiyaç vardır.
Tanı olarak ilk fizik muayenesiyle ortaya çıkar. Daha sonrasında ihtiyaç duyulması halinde manyetik rezonans görüntüleme ve ultrasonografi ile de tanı netleştirilebilir. Fizik tedavi egzersizleriyle ve doktorunuzun tedavileriyle sağlığınıza kavuşmanız mümkün hale gelir.
Omuz Yırtığı Semptomlar ve Teşhisi
Omuz yırtığı semptomları hastanın yaşantısına, yırtığın büyüklüğüne ve tipine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Fakat genel semptomlar şu şekilde sıralanmaktadır;
- Omuzda şiddeti hastaya göre değişmekle birlikte ağrı,
- Omuz bölgesinde hareket kısıtlılığı, hareketle birlikte eklemlerden gelen farklı sesler,
- Omuzda nesnelere karşı güç kaybı
Yukarıda sıraladığımız gibi semptomları baş göstermektedir.
Teşhisi için; hastanın çalıştığı işler, yaşamsal aktiviteleri ve daha önce omuz bölgesinde rahatsızlık geçmişine bakılır. Fizik muayene ile doktor ağrıyan, şişen veya daha farklı reaksiyon gösteren omuz yırtığı bölgesine elle kontrol sağlar. Kontrollerden sonra hasta görüntüleme için testlere gönderilmelidir. Burada omuz yırtığı bölgesi için görüntüleme cihazları ile bazı testler uygulanır. Görüntüleme test sonuçlarına göre ise doktor kontrollerini sağlanır. Hasta için gerekli olan tedavi şeklini uygulamaya geçer. Çıkan sonuçlara göre burada ameliyat , fizik tedavi, egzersiz, ilaç tedavisi vb.. yöntemlerle hastalığının iyileşmesi sağlanır.
Konservatif Tedavi Seçenekleri
Omuz yırtığı tedavisinde doktorun ilk yönlendireceği tedavi yöntemleri konservatif yani cerrahi olmayan tedavilerdir. Bu tedavilerle amaçlanan hastanın ağrısının giderilmesi ve omuz eklemlerinde hareket kabiliyetinin artırılmasıdır. Erken aşamalarda omuz yırtığı tedavi şekli uygulamaya müsait ve olumlu sonuçlanan bir tedavidir. Cerrahi işlemin risk içerdiği durumlarda da başvurulan bir yöntemdir. Hastada cerrahiye gerek kalmadığı için hem maddi hem manevi sebeplerden iki tarafta da memnuniyetle karşılanmaktadır.
Konservatif tedavilerinde;
- İlaçlar; ağrıyı azaltmak ve iltihap durumunda kurutmak amaçlı uygulanır.
- İstirahat; Dinlenmeye bağlı olarak vücudun kendini yenilemesi amaçlıdır.
- Takviyeler; Vücuda yararlı vitamin mineral içeren bazı hücre yenileyici özelliklerinden ötürü bu süreçte kullanılması faydalıdır.
- Fizik Tedavi ve Egzersizler; Elektriksel akım, sıcak soğuk uygulamalar, egzersiz hareketleri vb.. fizik tedavi uygulamalarıyla hastanın hareket yeterliliğini artırarak iyileşmesini sağlar.
- Medikal Malzeme; Gerekli görüldüğünde omuz askısı, kol askısı gibi medikal atellerle birlikte iyileşme yoluna gidilebilmesi mümkündür.
Cerrahi Müdahale
Omuz yırtığı tedavisinde konservatif tedavinin yeterli olmadığı noktalarda cerrahi tedavi seçenekleri uygulanır. Bu tedavi yönteminde omuz yırtığının onarılması veya protez implantasyonu bulunmaktadır. Artroskopik ameliyatlarla veya açık olarak tedavi uygulanır. Eklemlerde hareket açıklığı sağlanması için cerrahi işlem uygulansa da fizik tedavi ile o bölgedeki kasların güçlendirilmesine devam edilmelidir.
Cerrahi işlem sonrasında hastanı omur yırtığında iyileşme oranı yaş, cinsiyet, mesleği vb. sebeplere göre değişkenlik gösterebilmektedir. Ameliyattan sonra birkaç gün hastanede kalması gerekir. Sonraki süreçlerde medikal atel desteğiyle doktorun belirleyeceği süre zarfında omuz bölgesinde kullanması ve omuz yırtığı bölgesini yormacak şekilde aktif olarak kullanmaması gerekir. Ameliyattan sonra fizik tedaviyle birlikte iyileşme şansı artacaktır. Artroskopik ameliyatlar sonucunda başarıya ulaşılamamış ya da çok ileri seviye rahatsızlıklarda omuz ekleminin protezle değiştirilmesi gerekmektedir.
Alternatif Tedavi Yaklaşımları
Omuz yırtıklarının tedavisinde alternatif tedavi yaklaşımları mümkündür. Bu destekleyici tedaviler, hareketsel ve zihinsel faaliyetlerle yoga, akupunktur uygulaması ve fizik tedavi masaj terapisi ve osteopati gibi alternatif yöntemler de kullanılmaktadır. Alternatif tıpta omuz yırtığı tedavisinde oldukça yaygın olan bu yöntemler genellikle diğer tedavilerle birlikte kullanılmaktadır.
Zarar gören eklemdeki inflamasyonu azaltmak iyileşme sürecini hızlandırıp daha verimli tedavi sağlamak amaçlı enjeksiyon tedavileri de uygulanabilmektedir. PRP (platelet-rich plasma) ve Kortikosteroid enjeksiyonları ile güzel sonuçlar elde edilmektedir. Bu yöntemlerle cerrahi işlem için gerekli zamanı ötelemek ya da omuz yırtığı semptomlarını hafifletmek mümkün.
Önleme ve Sonuç
Omuz yırtığı sebepleri sadece yaşa bağlı değil yapılan yanlış hareketlere, eklemlere fazla yüklenmeye, egzersiz yapılmamasına ve yaşam koşullarına bağlı olarak değişmektedir. Bu durumu önlemek için;
- Bu alanlarda egzersiz yapmak
- Vücudumuzu ağır ve tekrarlanan yüklerden uzak tutmak
- Eklemlerimizi doğru şekilde kullanarak omuz eklemlerimiz hareket kabiliyeti özgür ve rahat bir şekilde kullanmak
Tedaviye erken başlamak, hastaların omuz yırtıklarıyla ilgili daha hızlı iyileşmelerine yardımcı olmaktadır. Hastanın sigara kullanımı, yaş faktörü tedavide maalesef olumsuz etkenler oluşturmaktadır. Omuz ekleminin güçsüz kalmaması için hastalar pasif egzersizlerle evde kendi uygulayabilecekleri fizyoterapistlerden öğrendikleri hareketlerle omuz kaslarının ve omuz eklemlerinin hareketinin artırılması gerekir. Her hasta için yaşam koşulları, yaşı, mesleği gibi etkenlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu sebepten hastanın tedavisi için kendi doktoruyla birlikte hareket etmesi oldukça önemlidir.
Unutmayın ki zamanında teşhis oldukça önemlidir. Uygun ve yeterli tedavilerle zahmetsizce iyileşmek oldukça mümkün. Sağlıkla kalın!