Halluks valgus hastalığı; ayak başparmağı ile birinci tarak kemiği arasındaki eklemi etkileyen bir hastalıktır. Başparmakta oluşan şişlik ve çıkıntı ‘bunion’ olarak adlandırılır.

Bunion hastalığı; ayak başparmak ağrısının en sık sebebidir.

Bu hastalığa ayakkabı giymeyen kültürlerde de rastlanılmaktadır. Fakat başparmakta kemik çıkıntısı topuklu ve sivri burunlu ayakkabı giyen kadınlarda daha sıklıkla görülmektedir. Ayak parmakları için bol miktarda alan sağlayan geniş ayakkabılar, şekil bozukluğunun gelişme ihtimalini azalttığı gibi var olan çıkıntının ve buna bağlı oluşan tahrişin azaltılmasını sağlar.

Halluks Valgus hastalığı nasıl gelişir? Başparmaktaki çıkıntı hangi problemlere neden olur?

Latince adıyla Halluks: ayak başparmağına verilen isimdir, Valgus ise başparmağın bedenimizin orta hattından yana açılanmasına denir. Dolayısıyla halluks valgus; 1. parmağın ayağın dış tarafına doğru yönlendiği karmaşık bir ortopedik rahatsızlıktır.

Birinci tarak kemiği vücut orta hattına doğru yaklaşır ve eklemde zorlanma başlar, bunu başparmağın ayak dışına ( vücut orta hattından yana) doğru açılanması izler. Başparmaktaki çıkıntının yani bunion aslında bu açılanma bölgesine ayakkabının sert deri kısmının yaptığı basınç sonucu oluşan şişliktir. Bu bölgede sürekli tahrişe bağlı şişlik etrafında kızarıklık gelişir. Zaman geçtikçe buradaki deri giderek kalınlaşır ve ayakkabının sürtmesine yol açan daha büyük bir çıkıntı haline dönüşür ve huzursuzluk meydana gelir. Başparmak yana doğru açılanmaya devam edince ikinci parmak havaya kalkar ( nadiren aşağıda inebilir) ve deformasyon şiddetlenir. İkinci parmak altında nasır oluşur, sonuçta kozmetik olarak da probleme yol açar.

Başparmakta kemik çıkıntısı kimlerde daha sık görülür?

Halluks Valgus hastalığı genellikle aile bireyleri arasında genetik olarak aktarılan bir sorundur fakat başka hastalıklarla da birlikte görülebilmektedir.

Düz tabanlık (Pes Planus) rahatsızlığı olanlarda,
Yüksek kavis (Pes Cavus) rahatsızlığı olanlarda,
Kilo problemi olan kişilerde (ayağa binen yükün artmasına bağlı olarak),
Bazı romatizmal sorunu olan kişilerde gözükmektedir.

Halluks Valgus ile birlikte olan rahatsızlıklar nelerdir?

Başparmak çıkıntısı rahatsızlığı tedavi edilmediğinde hastalığın ilerlemesiyle beraber,diğer ayak parmaklarında da çeşitli şekil bozuklukları görülebilir.

Küçük Parmaklarda şekil bozuklukları: İki parmağın birbirinin üzerine çıkmasıyla oluşan ya da parmakların gevşekliğine bağlı oluşan şekil bozuklukları ve buna bağlı olarak meydana gelen nasır, açık yara.
Morton Nöroma: Sıklıkla üçüncü ve dördüncü tarak kemiği arasında ( nadiren dördüncü ve beşinci tarak kemiği arasında) bulunan sinirin sıkışması ve sonuçta büyümesi ile meydana gelen ağrılı bir durumdur.
Bunionette (ayak beşinci parmak çıkıntısı ) : Zamanla ayaktaki beşinci parmağın içe doğru dönmesi olarak adlandırılan durumdur.

Halluks Valgus Hastalığı nasıl teşhis edilir? Başparmak çıkıntısı için hangi tedavi seçenekleri vardır?

Dikkatli, ayrıntılı bir öz geçmiş ve yapılan muayeneden sonra hastalığın tanısı konulur.

Hastalar ayakkabı seçimleri konusunda bilgilendirilir. Ayak röntgenleri çekilir ve tedavi yöntemlerini belirlemek için kemikler arasındaki açılar ölçülür.

Halluks Valgus Hastalığı Tedavi Seçenekleri

Ameliyat Dışı Tedaviler:

Halluks valgus tedavisi; ayağa uygun ayakkabının seçimi ile başlar. Hastalığın erken dönemlerinde ayakkabıların önü geniş ayakkabılar ile değiştirilmesi şikâyetleri azaltabilir. Geniş ayakkabılar bunion üzerindeki basıncı azaltarak ağrının azalmasında faydalı olurlar.

Ayrıca bunion pad ve parmak arası makaralar ve gece ateli gibi uygulamalar ile basıncın ve ağrının azaltılması amaçlanabilir.

Her ne kadar bu aparatlar ağrıyı hafifletse de ( her zaman işe yaramaz) deformitenin tamamıyla düzeltilmesi veya meydana gelen çıkıntının kaybolmasını sağlamayacaktır.

Bunion ağrısını azaltmak için:

Sürekli kullanılan ayakkabıların doğru seçilmesi,
Ayak tipine göre olan basma kusurunu engellemek için tabanlık kullanılması,
Küçük parmakların üzerindeki ağrılı nasırları korumak için silikon kılıf.

Başparmak Çıkıntısı için Ameliyat Seçenekleri:

Tüm ameliyat dışı yöntemler hastanın ağrısını gideremiyorsa ve hasta kişi şekil bozukluğunun tedavi edilmesini istiyorsa ameliyat ile düzeltme yapılır.

Kimler Halluks Valgus Ameliyatı Olmalı?

Ayak başparmağındaki dayanılmaz ağrısı gelişmiş kişilere ameliyat yapılmaktadır. Ağrılı olmayan ayak başparmaklarında ise ameliyat yapılması önerilmemektedir.

Halluks valgus hastalığının cerrahi tedavisinde çok çeşitli ameliyatlar tanımlanmıştır. Bu ameliyatlarda amaç ;

Başparmaktaki çıkıntıyı ortadan kaldırmak diğer adıyla Bunionektomi (Bunionun çıkarılması
Birinci parmağı oluşturan kemiklerin düzgünlüğünü sağlamak
Şekil bozukluğunun tekrarlamasını önlemek için eklem çevresindeki kas dengesini sağlamaktır.

Halluks valgus ameliyatları çok ağrılı mıdır?

Halluks valgusun en etkin tedavisi cerrahi düzeltmelerdir. Yapılacak işlemler kemiklerde kesiler gerektirdiği için ameliyat sırasında etkin bir uyuşturma yapılmalıdır.

Ortopedi-anestezi ekibinin ameliyat sırasında ve sonrasında alacağı önlemlerle operasyon sonrası ağrınız çok olmayacaktır. Unutmadan söyleyeyim; ağrı eşiği şiddeti kişiden kişiye değişir.

Halluks valgus ameliyatı sonrasında ne zaman basıp yürüyeceğim?

Kısa cevabım, hemen.

Halluks valgus ameliyatlarında kemik düzeltme işlemi yapıldığı için, ameliyat edilen bölgedeki kemik iyileşmesi tamamlanana kadar yük verilmemesi gerekmektedir. Buda yaklaşık 6 (altı) haftalık bir süreçtir. Ayağınıza basıp yürüyebilmeniz için özel ayakkabılar kullanacaksınız. Bu ayakkabının ön kısmı olamayacaktır ve topuk kısmına basarak yürüyebilmenizi sağlayacaktır.

Uzun süreli yürüyüş yapmamalısınız, ayak çevresinde şişlik oluşabileceği için ayağınızın aşağıya sarkıtılmaması önemlidir.

Halluks Valgus Ameliyatından ne kadar sonra normal ayakkabı giyilebilirim? Halluks Valgus Ameliyatından ne kadar sonra topuklu ayakkabı giyilebilirim?

Kemik kaynaması tamamlandıktan sonra günlük ayakkabılarınızı giyebileceksiniz. Bu süre genelde altı hafta civarıdır. Ayak ve parmaklardaki şişlik indikten sonra başparmak ekleminde kıkırdak bozukluğu yok ise topuklu ayakkabı giyebileceksiniz. Fakat 8 cm den fazla topuklu giyilmemesi gerektiği görüşündeyim.

Halluks Valgus ameliyatı sonrasında spor yapabilecek miyim?

Kemik kaynaması tamamlandıktan sonra ayak başparmak normal hareketleri yaklaşık 2-3 ay içinde tekrar yerine gelmektedir. Bu süreden sonra aktif spor yapabileceksiniz.

Halluks Valgus hastalığı ameliyattan sonra tekrarlar mı?

Ayak başparmağının şekil bozukluğu cerrahi olarak düzeltildikten sonra eğer ayak mekaniğini bozan başka bir sebep yok ise hastalık tekrarlamayacaktır. Tekrarlama riski hastalığın tipine ve yapılacak cerrahinin şekline göre değişkenlik gösterir.
Bilimsel araştırmalar, doğru hasta seçimi ve doğru cerrahi teknik ile, hastaların çok büyük bir bölümünde halluks valgus ameliyatı sonrasında önceye göre çok daha iyi hissettiklerini göstermiştir. Halluks Valgus ameliyatları en sık yapılan ortopedik ameliyatlar arasında bulunmaktadır.

20 yılı aşan deneyimimiz ile polikliniğimizde hastalarımıza hizmet vermekteyiz. Tüm Halluks Valgus problemleriniz için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Bunun için web sayfamızda bulunan kanallardan dilediğiniz zaman bize ulaşabilirsiniz.